Kompozytorzy

Aleksandr Skriabin

Wszystkie Kompozycje

Piece

według popularności
2 Pieces, Op.57 (2 Sztuki, Op.57)2 Pieces, Op.59 (2 Sztuki, Op.59)2 Poèmes, Op.322 Poèmes, Op.44 (2 Poèmes, op.44)2 Poèmes, Op.632 Poèmes, Op.713 Pieces, Op.2 (3 sztuk, Op.2)3 Pieces, Op.45 (3 sztuk, Op.45)3 Pieces, Op.49 (3 sztuk, op.49)3 Pieces, Op.52 (3 sztuk, op.52)4 Pieces, Op.51 (4 sztuki, Op.51)4 Pieces, Op.56 (4 sztuki, op.56)Ausgewählte KlavierwerkeFeuillet d'album (Nuty)Feuillet d'album, Op.58 (Karta albumu, Op.58)Monighetti's Album Leaf (Monighettim za Liść albumu)Prelude and Nocturne for the Left Hand, Op.9 (Preludium i Nokturn na lewą rękę, op.9)Rêverie, Op.24Vers la flamme (Vers la Flamme)
Wikipedia
Aleksandr Nikołajewicz Skriabin (ros. Алекса́ндр Никола́евич Скря́бин; ur. 25 grudnia 1871/ 6 stycznia 1872 w Moskwie, zm. 14 kwietnia/ 27 kwietnia 1915 tamże) – rosyjski kompozytor i pianista.
Skriabin rozpoczął naukę gry na fortepianie we wczesnej młodości, wkrótce mimo stosunkowo drobnych dłoni uzyskał status cudownego dziecka. W 1884 w wieku dwunastu lat rozpoczął naukę u słynnego nauczyciela Nikołaja Zwieriewa. Jego kolegą z klasy był Sergiusz Rachmaninow. W 1886 skomponował słynną Etiudę cis-moll op. 2 nr 1. W latach 1888–1892 studiował w Konserwatorium Moskiewskim. W 1894 rozpoczął pełną sukcesów karierę pianisty. Początkowo pozostawał pod wpływem Chopina, komponując miniatury fortepianowe, głównie nokturny, mazurki, preludia i etiudy, a także muzykę symfoniczną. Szybko zdobył reputację jako kompozytor. W 1898 objął profesurę w Katedrze Fortepianu w Konserwatorium Moskiewskim. Jednakże w 1903 w atmosferze skandalu obyczajowego Skriabin porzucił ustabilizowane życie i rodzinę, i wraz ze swą młodą kochanką udał się w sześcioletnie tryumfalne tournée koncertowe po Europie zachodniej. Wcześniej pozostając pod wpływem Fryderyka Nietzschego, z czasem wykształcił swą własną filozofię, mistyczną i głęboko przesyconą intelektualną religijnością. Muzyka komponowana przez artystę była jej odbiciem, oparta na skomplikowanych harmoniach, subtelna i nastrojowa. Właśnie w dziedzinie harmonii Skriabin dokonał wiele. Jako pierwszy zaczął używać akordów dysonansowych, zawierających kwarty (akord mistyczny). Używał też skrajnie schromatyzowanych skal, dając w ten sposób podwaliny pod atonalność, choć świadomie granicy atonalności nie przekroczył.
Został pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie.
Skriabin uważał się za mesjasza sztuki-religii, a swoją twórczość za przygotowanie do misterium L’Acte préalable (fr. akt przedwstępny), łączącego muzykę, taniec, grę kolorowych świateł, zapachów. Przygotowaniem do tego misterium była jego V Symfonia, zatytułowana Prometeusz: Poemat ognia (1909–1910). Wykonywać miała ją orkiestra z fortepianem, chór i fortepian świetlny. Skriabin chciał, by muzyce towarzyszyły kolorowe światła na ekranie, uruchamiane przez fortepian świetlny, którego klawisze służyły do wydobywania kolorów; przyporządkowanie kolorów klawiszom widać na lewej ilustracji.
Skriabin nie miał zdolności synestezji, co podejrzewano przez wiele lat. Badając ten fenomen, B. Galejew i I. Waneczkina doszli do wniosku, że źródłem pierwotnym było skojarzenie przez Skriabina tonacji z wyobrażeniami zaczerpniętymi m.in. z teozofii, a następnie z kolorami. Oddziaływanie na wiele zmysłów miało zwiększyć sugestywność muzyki. Teoretyczną podstawę tej koncepcji uświadamia spojrzenie na relacje między kolorami i dźwiękami, w którym koło kwintowe i koło barw „pokrywają się”, wskazując na to, iż zostały ustalone w oparciu o znajomość tradycyjnej tonalności i zasad optyki (ilustr. po prawej).
Pierwsze wykonanie Prometeusza z zastosowaniem „świetlnego fortepianu” miało miejsce dopiero w 1915 roku w Nowym Jorku, już po śmierci kompozytora. W Rosji – w 1962 roku.
W Polsce po raz pierwszy próbę realizacji pomysłu Skriabina podjęto 7 IX 1978 w Baranowie Sandomierskim. Podczas interdyscyplinarnego sympozjum „Muzyka i malarstwo” Kazimierz Urbański przedstawił spektakl audiowizualny, na skromną wprawdzie skalę, ale realizując pomysł, jakim była „gra kolorami”. Muzyce Prometeusza odtworzonej z płyty towarzyszyły kolory zmieniane z pomocą urządzenia skonstruowanego przez Urbańskiego.
Oddziaływanie osoby Skriabina i jego wyjątkowo ekstatycznej muzyki było tak silne, że w 1909 roku w Moskwie powstało Kółko Skriabinistów, którego celem było popularyzowanie jego twórczości i idei.