Akordeon Solo
Akordeon + ...
Dla początkujących
Kompozytorzy

Dettingen Te Deum

Kompozytor: Händel Georg Friedrich

Instrumenty: Głos Alt Tenor Bas Mixed chorus Orkiestra

Tagi: Religious music

Ścignij darmowe partytury:

Complete Score PDF 22 MB
Complete Score PDF 19 MB
Complete Score PDF 6 MB
Complete Score (Tonic Sol-Fa) PDF 8 MB
Wikipedia
Dettingen Te Deum D-dur (HWV 283, ChA 25, HHA III/13) – sakralna kompozycja Georga Friedricha Händla napisana w 1743 roku z okazji zwycięstwa wojsk angielskich nad francuskimi w bitwie pod Dettingen. Piąte i ostatnie Te Deum skomponowane przez Georga Friedricha Händla.
Na przełomie sierpnia i września 1741 roku Händel komponuje oratorium Messiah (Mesjasz), HWV 56 do tekstu Charlesa Jennensa. Z początkiem listopada 1741 roku Händel opuszcza Londyn i udaje się do Dublina. Charles Jennens, autor libretta Mesjasza, napisał do Edwarda Holdswortha:
„… Po moim przyjeździe do Miasta z wielką przyjemnością dowiedziałem się, że Handel skomponował Oratorium Mesjasz, ale bardzo zmartwiłem się usłyszawszy iż zamiast wykonać je tutaj, pojechał z nim do Irlandii. Mam nadzieję, że usłyszymy je, kiedy wróci…”
13 kwietnia 1742 roku w New Music Hall w Dublinie ma miejsce premiera oratorium Messiah. 9 września 1742 roku Händel wraca do Londynu, gdzie w październiku wykończa partyturę oratorium Samson, HWV 57, skomponowanego rok wcześniej.
Początek 1743 roku przyniósł wykonanie Samsona, HWV 57, a w 23 marca miała miejsce londyńska premiera oratorium Messiah, HWV 56 jako A Sacred Oratorio. Z końcem kwietnia 1743 roku zdrowie Händla pogorszyło się. 29 kwietnia Charles Jennens napisał do Edwarda Holdswortha:
„Słyszę, że Handel ma nawrót swojego paraliżu, który dotyka jego Głowy i Mowy. Mówi o spędzeniu roku za granicą, toteż nie możemy się w przyszłym roku spodziewać muzyki…”
Z kolei 4 maja Horace Walpole w liście do Horace Manna napisał:
„Prawdopodobnie na szczęście nie będziemy mieli żadnej opery w przyszłym roku. Handel miał porażenie i nie może komponować.”
Händel odzyskuje jednak siły i w ciągu miesiąca komponuje oratorium Semele, HWV 58. Wkrótce potem przychodzi wiadomość o wielkim zwycięstwie połączonych wojsk brytyjskich, hanowerskich, heskich i austriackich nad wojskami francuskimi w bitwie pod Dettingen 27 czerwca 1743 roku, stoczonej podczas wojny o sukcesję austriacką. Król Jerzy II osobiście dowodził armią. Z okazji zwycięstwa ogłoszono święto narodowe a Händel zaczął komponować uroczyste Te Deum oraz anthem The King shall rejoice. Obydwa utwory znane są dzisiaj jako Dettingen Te Deum, HWV 283 oraz Dettingen Anthem, HWV 265.
Aktywność Händla w 1743 roku:
Próby utworu miały miejsce w Banqueting House, Whitehall. Nie ma wątpliwości, że Dettingen Te Deum, podobnie jak Utrecht Te Deum, miało być wykonane w Katedrze św. Pawła. Utwór został wykonany dopiero 27 listopada 1743 roku Kaplicy królewskiej (Chapel Royal) w Pałacu św. Jakuba (St. James’s Palace) w obecności króla podczas nabożeństwa nie z okazji wspaniałego zwycięstwa a za szczęśliwy powrót króla do Anglii.
Podczas komponowania swojego Te Deum Händel wykorzystał Te Deum Francesco Antonio Urio. Händel posiadał rękopis utworu Urio. Dwie pozostałe kopie umiejscawiają Te Deum Urio pomiędzy rokiem 1660 a 1682, jednak styl kompozycji sugeruje, że obydwie daty są zbyt wczesne. Händel mógł pozyskać kopię utworu Urio podczas swojego pobytu w Rzymie u kardynała Ottoboniego, któremu Urio dedykował zbiór motetów w 1690 roku, jednak ponad trzydziestoletnia przerwa w wykorzystaniu materiału muzycznego nie jest charakterystyczna dla Händla.
Zapożyczenia
Struktura dzieła
Objaśnienia: Soliści: A – alt, T – tenor, B – bas, Chór: s – sopran, a – alt, t – tenor, b – bas, Orkiestra – obój (I, II), fagot, trąbka (I, II, III), kotły, skrzypce (I, II, III), altówka, wiolonczela, kontrabas, organy, basso continuo.
Na przełomie lat 1828/29 Carl Friedrich Zelter, propagator dzieł Georga Friedricha Händla, poprosił Felixa Mendelssohna o przygotowanie opracowania (w niemieckim tłumaczeniu Zeltera) Dettingen Te Deum. Mendelssohn dodał w swojej instrumentacji flet, klarnet i róg dla wzmocnienia i nadania większego kolorytu dźwiękowego charakterystycznego dla okresu wczesnoromantycznego. W związku z przełożeniem wykonania Te Deum na styczeń 1831 roku, Mendelssohn nie usłyszał go, gdyż był w tym czasie w Rzymie. Mendelssohn włączył Dettingen Te Deum na stałe do swoich koncertów, wykonując je m.in. 25 czerwca 1840 z okazji czterechsetnej rocznicy sztuki drukarskiej i zarazem rocznicy wyznania augsburskiego (1530), które były razem obchodzone w Lipsku.
W języku polskim nazwę kompozycji przyjęło się podawać jako Dettingen Te Deum, zostawiając wersję angielską pisowni. Niemiecka wersja przymiotnikowa Dettinger Te Deum (Dettingenckie Te Deum), nie jest używana w Polsce, w przeciwieństwie do Te Deum skomponowanego przez Händla z okazji pokoju w Utrechcie, gdzie spotykamy zarówno formę rzeczownikową Utrecht Te Deum jak i przymiotnikową Utrechckie Te Deum.