Ścignij darmowe partytury:
Complete Score PDF 22 MBComplete Score PDF 19 MBComplete Score PDF 6 MBComplete Score (Tonic Sol-Fa) PDF 8 MBWikipediaNa przełomie sierpnia i września 1741 roku
Händel komponuje oratorium
Messiah (Mesjasz), HWV 56 do tekstu Charlesa Jennensa. Z początkiem listopada 1741 roku
Händel opuszcza Londyn i udaje się do Dublina. Charles Jennens, autor libretta
Mesjasza, napisał do Edwarda Holdswortha:
„… Po moim przyjeździe do Miasta z wielką przyjemnością dowiedziałem się, że Handel skomponował Oratorium Mesjasz, ale bardzo zmartwiłem się usłyszawszy iż zamiast wykonać je tutaj, pojechał z nim do Irlandii. Mam nadzieję, że usłyszymy je, kiedy wróci…”
13 kwietnia 1742 roku w New Music Hall w Dublinie ma miejsce premiera oratorium
Messiah. 9 września 1742 roku
Händel wraca do Londynu, gdzie w październiku wykończa partyturę oratorium Samson, HWV 57, skomponowanego rok wcześniej.
Początek 1743 roku przyniósł wykonanie Samsona, HWV 57, a w 23 marca miała miejsce londyńska premiera oratorium
Messiah, HWV 56 jako A Sacred Oratorio. Z końcem kwietnia 1743 roku zdrowie
Händla pogorszyło się. 29 kwietnia Charles Jennens napisał do Edwarda Holdswortha:
„Słyszę, że Handel ma nawrót swojego paraliżu, który dotyka jego Głowy i Mowy. Mówi o spędzeniu roku za granicą, toteż nie możemy się w przyszłym roku spodziewać muzyki…”
Z kolei 4 maja Horace Walpole w liście do Horace Manna napisał:
„Prawdopodobnie na szczęście nie będziemy mieli żadnej opery w przyszłym roku. Handel miał porażenie i nie może komponować.”
Händel odzyskuje jednak siły i w ciągu miesiąca komponuje oratorium Semele, HWV 58. Wkrótce potem przychodzi wiadomość o wielkim zwycięstwie połączonych wojsk brytyjskich, hanowerskich, heskich i austriackich nad wojskami francuskimi w bitwie pod Dettingen 27 czerwca 1743 roku, stoczonej podczas wojny o sukcesję austriacką. Król Jerzy II osobiście dowodził armią. Z okazji zwycięstwa ogłoszono święto narodowe a
Händel zaczął komponować uroczyste
Te Deum oraz anthem The King shall rejoice. Obydwa utwory znane są dzisiaj jako Dettingen Te Deum, HWV 283 oraz Dettingen Anthem, HWV 265.
Próby utworu miały miejsce w Banqueting House, Whitehall. Nie ma wątpliwości, że Dettingen Te Deum, podobnie jak Utrecht Te Deum, miało być wykonane w Katedrze św. Pawła. Utwór został wykonany dopiero 27 listopada 1743 roku Kaplicy królewskiej (Chapel Royal) w Pałacu św. Jakuba (St. James’s Palace) w obecności króla podczas nabożeństwa nie z okazji wspaniałego zwycięstwa a za szczęśliwy powrót króla do Anglii.
Podczas komponowania swojego
Te Deum Händel wykorzystał
Te Deum Francesco Antonio Urio.
Händel posiadał rękopis utworu Urio. Dwie pozostałe kopie umiejscawiają
Te Deum Urio pomiędzy rokiem 1660 a 1682, jednak styl kompozycji sugeruje, że obydwie daty są zbyt wczesne.
Händel mógł pozyskać kopię utworu Urio podczas swojego pobytu w Rzymie u kardynała Ottoboniego, któremu Urio dedykował zbiór motetów w 1690 roku, jednak ponad trzydziestoletnia przerwa w wykorzystaniu materiału muzycznego nie jest charakterystyczna dla
Händla.
Zapożyczenia
Struktura dzieła
Objaśnienia: Soliści: A – alt, T – tenor, B – bas, Chór: s – sopran, a – alt, t – tenor, b – bas, Orkiestra – obój (I, II), fagot, trąbka (I, II, III), kotły, skrzypce (I, II, III), altówka, wiolonczela, kontrabas, organy, basso continuo.
Na przełomie lat 1828/29 Carl Friedrich Zelter, propagator dzieł
Georga Friedricha Händla, poprosił
Felixa Mendelssohna o przygotowanie opracowania (w niemieckim tłumaczeniu Zeltera) Dettingen Te Deum.
Mendelssohn dodał w swojej instrumentacji flet, klarnet i róg dla wzmocnienia i nadania większego kolorytu dźwiękowego charakterystycznego dla okresu wczesnoromantycznego. W związku z przełożeniem wykonania Te Deum na styczeń 1831 roku,
Mendelssohn nie usłyszał go, gdyż był w tym czasie w Rzymie.
Mendelssohn włączył Dettingen Te Deum na stałe do swoich koncertów, wykonując je m.in. 25 czerwca 1840 z okazji czterechsetnej rocznicy sztuki drukarskiej i zarazem rocznicy wyznania augsburskiego (1530), które były razem obchodzone w Lipsku.
W języku polskim nazwę kompozycji przyjęło się podawać jako Dettingen Te Deum, zostawiając wersję angielską pisowni. Niemiecka wersja przymiotnikowa Dettinger Te Deum (Dettingenckie Te Deum), nie jest używana w Polsce, w przeciwieństwie do Te Deum skomponowanego przez
Händla z okazji pokoju w Utrechcie, gdzie spotykamy zarówno formę rzeczownikową Utrecht Te Deum jak i przymiotnikową Utrechckie Te Deum.