Organ Solo
Organ + ...
Dla początkujących
Kompozytorzy

Zygmunt

Kompozytor: Rossini Gioacchino

Instrumenty: Głos Mixed chorus Orkiestra

Tagi: Opery

Ścignij darmowe partytury:

Wikipedia
Zygmunt (wł. Sigismondo) – opera seria w dwóch aktach. Libretto napisał Giuseppe Foppa, a muzykę skomponował w 1814 roku Gioacchino Rossini.
Niepowodzenie Aureliana w Palmirze, a potem Turka we Włoszech skłoniło Rossiniego do powrotu z Mediolanu do Wenecji, która tak życzliwie przyjęła jego wcześniejsze utwory. Dzięki zdobytej reputacji, a być może także zabiegom śpiewaczki Marietty Marcolini, wenecki teatr La Fenice podpisał z kompozytorem kontrakt na nową operę. Tekstu dostarczył Giuseppe Foppa. Libretto, a być może również kryzys wywołany doznanymi niepowodzeniami, przyniosły w rezultacie dzieło, co do którego wartości Rossini miał wątpliwości, mimo że członkowie orkiestry przekonywali go na próbach, że Zygmunt jest najlepszą operą, jaką dotąd napisał i musi odnieść sukces.
Premiera opery odbyła się w weneckim La Fenice 26 grudnia 1814 roku. Publiczność przyjęła Zygmunta chłodno. Tylko ze względu na szacunek dla popularnego autora Tankreda i Włoszki w Algierze obyło się bez incydentów. Nie pomogły głośne nazwiska wykonawców. Marietta Marcolini (Zygmunt) i Elisabetta Manfredini (Aldamira) były wyraźnie nie w formie. O przebiegu premiery Rossini powiedział później Hillerowi: Widzowie nudzili się śmiertelnie. Czytałem to w ich oczach. Jakżeż chętnie daliby upust swemu niezadowoleniu! A jednak powstrzymali się i bez najmniejszego incydentu pozwolili wykonać muzykę do końca. Byłem wzruszony ich uprzejmością.
Akcja opery rozgrywa się w Polsce, w bliżej nie określonym czasie, w dawnej stolicy Polski Gnieźnie i okolicach Władysław, pierwszy minister króla Zygmunta, zakochany w królowej Aldamirze i odepchnięty przez nią, mści się oskarżając ją o zdradę małżeńską. Król daje wiarę oskarżeniu, Aldamira zostaje skazana na śmierć, przed którą ratuje ją szlachetny dworzanin Zygmunta, Ziemowit (Zenovito). Dworzanin i królowa chronią się w puszczy. Po dwudziestu latach Ulderyk, król Węgier, mszcząc krzywdę córki, wyrusza przeciw Zygmuntowi. Jego wojska zwycięsko posuwają się naprzód. Tymczasem Zygmunt z Władysławem trafiają przypadkiem podczas polowania do kryjówki Ziemowita i Aldamiry. Obydwaj są przerażeni ich podobieństwem do dworzanina i królowej od lat uważanych za zmarłych. Ziemowit zapewnia ich jednak, że podobieństwo jest zupełnie przypadkowe: on sam jest skromnym pustelnikiem a Aldamira, jego córką. Dowiedziawszy się o kłopotach króla, aby ratować kraj, radzi mu posłużyć się podstępem, przebrać jego córkę w szaty zmarłej królowej i przedstawić ją jako Aldamirę Ulderykowi. Zygmunt przystaje na propozycję, jest nawet skłonny poślubić sobowtóra swej małżonki. Władysław, który myśli o zdetronizowaniu Zygmunta, ujawnia jednak intrygę Ulderykowi. Aldamira, po przybyciu do obozu ojca, zostaje uwięziona jako oszustka i oddana w ręce Władysława. Zygmunt w decydującej bitwie z Ulderykiem ponosi klęskę i dostaje się do niewoli. Na szczęście Aldamirze udaje się wymknąć Władysławowi i odkryć przed Ulderykiem i Zygmuntem kim naprawdę jest. Sztuka kończy się sceną pojednania, a skazany na śmierć za swe intrygi Władysław, zostaje ułaskawiony przez królową.
Lokalizacja akcji opery w Polsce jest całkowicie umowna, a kontekst historyczny potraktowany bardzo swobodnie, jako egzotyczny ornament. Obok Gniezna i Ziemowita, król Zygmunt i jego minister Władysław, królowa o imieniu Aldamira, córka króla Ulderyka węgierskiego czy może, co jeszcze egzotyczniejsze, bremeńskiego, służą tylko za tło dla wydarzeń. Czeski muzykolog i kompozytor Karel Burian w rywalizacji o tron pomiędzy Zygmuntem a Władysławem widzi dalekie echo rywalizacji pomiędzy synami Jagiellończyka, Zygmunta identyfikuje z Zygmuntem Starym, bratem Władysława Jagiellończyka. Niezależnie od tego jednak czy zestawienie Zygmunt – Władysław łączyć się będzie z Zygmuntem Starym czy Zygmuntem III Wazą i jego synem Władysławem IV związek bohaterów opery z historycznymi pierwowzorami pozostanie nader luźny, co zresztą jest charakterystyczne i dla wcześniejszych utworów historycznych Rossiniego (Tankred, Aurelian w Palmirze).
Do fragmentów opery, które kompozytor postanowił wykorzystać w innych swoich dziełach należą między innymi chór z początku II aktu powtórzony później w pierwszej scenie Cyrulika sewilskiego; duet Władysława i Aldamiry z I aktu, z którego epizod zostanie później wykorzystany w arii o plotce Don Basilia w tymże Cyruliku; temat chóru myśliwych z Zenovito i Aldimirą: Di caccia il suono – Al bosco! alla caccia! ze sceny 5–6 pierwszego aktu został wykorzystany w Kopciuszku - chór z Magnifico Conciossiacosacché trenta botti già gustò; uwertura napisana pierwotnie dla Turka we Włoszech została następnie wykorzystana w Otellu.