Kompozytorzy

Piano Sonata No. 3 (Piano Sonata No 3)

Kompozytor: Brahms Johannes

Instrumenty: Fortepian

Tagi: Sonata

Ścignij darmowe partytury:

Complete Score PDF 7 MBComplete Score PDF 7 MB
Complete Score PDF 2 MB
Complete Score (scan) PDF 4 MBComplete Score (filter) PDF 3 MB
Complete Score PDF 2 MB
Complete Score PDF 1 MB
Wikipedia
Johannes Brahms (ur. 7 maja 1833 w Hamburgu, zm. 3 kwietnia 1897 w Wiedniu) – niemiecki kompozytor, pianista i dyrygent okresu romantyzmu.
Był synem Johanny Henrike Christiane Nissen i Johanna Jakoba Brahmsa. Dwa lata po narodzinach Johannesa, urodził się jego młodszy brat – Friedrich. Najstarszą z rodzeństwa była zaś Elisabeth Wilhelmine Luise, urodzona w 1831 roku.
Pierwszym nauczycielem muzyki był dla Johannesa jego ojciec – miejski muzykant, później kontrabasista orkiestry miejskiej w Hamburgu. Następnie kontynuował naukę u Friedricha Willibalda Cossela, który nauczył go podstaw gry na pianinie. Potem jednak nauczyciel zaczął zdawać sobie sprawę, że chłopiec zyska lepsze perspektywy ucząc się u Eduarda Marxsena, pianisty i kompozytora.
Robert Schumann, kompozytor, a zarazem krytyk muzyczny, po wizycie Brahmsa w 1853 roku i zaznajomieniu się z jego próbami kompozytorskimi, zamieścił w swoim Neue Zeitschrift für Musik artykuł obwieszczający pojawienie się geniusza muzyki niemieckiej. Przyjaźń obu kompozytorów trwała również w czasie choroby Schumanna (Schumann cierpiał na chorobę psychiczną), aż do jego śmierci w 1856 roku. Później Brahms stał się opiekunem i najbliższym przyjacielem Clary Schumann aż do jej śmierci 20 maja 1896 roku.
Brahms uważał, iż jako kompozytor urodził się za późno. Tym sformułowaniem dawał wyraz swemu przywiązaniu do tradycji, które wyrażało się w kontynuowaniu barokowych i klasycznych form oraz wzorców, uznawanych w romantyzmie powszechnie za przebrzmiałe. Tym samym przeciwstawił się programowości w muzyce, pisząc muzykę absolutną. Ideologia taka znalazła swoje sformułowanie teoretyczne tuż po roku 1850 w dziele znanego krytyka wiedeńskiego Eduarda Hanslicka, który był zwolennikiem muzyki Brahmsa, a przeciwnikiem Wagnera. Hanslick twierdził, iż wyrażanie uczuć nie jest zadaniem muzyki, a piękno utworu polega na pięknie jego formy, melodii i innych elementów muzyki. Sam Brahms nie lubił Wagnera, ale go doceniał. Wagner zaś Brahmsa nie poważał, nazywając go drewnianym Johannesem.
Brahms nie angażował się w konflikty dzielące niemieckie środowisko muzyczne. Mimo to był celem nieustannych ataków ze strony wyznawców Wagnera, Liszta i Brucknera, którzy upatrywali w nim głównego przeciwnika ideologicznego.
Pod koniec życia chorował; niedługo przed śmiercią stwierdzono u niego raka wątroby. Zmarł nad ranem 3 kwietnia 1897 roku. Pochowany na Cmentarzu Centralnym w Wiedniu.
Muzyka Brahmsa bardzo wyraźnie zakorzeniona jest w niemieckiej tradycji. Jej główne źródła to:
Brahms był kompozytorem, który nie miał ambicji rewolucjonizowania muzyki (jak Ferenc Liszt i Richard Wagner w owym czasie). Z założenia był tradycjonalistą. Tymczasem w następnym pokoleniu uznany został za „prekursora nowoczesności”, jak to deklarował Arnold Schönberg.
Jest to kontynuacja nurtu beethovenowskiego poprzez stosowanie formy cyklu sonatowego i formy sonatowej. Brahms stworzył indywidualny, niezwykle nasycony typ brzmienia:
Utwory orkiestrowe:
Ze względu na podobieństwo stylu i pewnego rodzaju kontynuacje myśli I Symfonia c-moll jest czasem określana jako „X symfonia Beethovena”, takie sformułowanie jednak stanowi uproszczenie i budzi kontrowersje.
Charakterystyczna IV Symfonia e-moll zbudowana jest z czterech części, ale nie jest to typowy schemat cyklu sonatowego: cz. I to allegro sonatowe, ale II to również allegro sonatowe, z tym, że bez części środkowej, czyli przetworzenia; pojawiają się tu elementy archaizujące; oscylowanie pomiędzy skalą frygijską a E-dur, III część to scherzo, w której kompozytor wprowadza flet piccolo, jaskrawe klarnety w stroju C, kontrafagot, 3 kotły oraz triangiel (trójkąt), IV część to passacaglia – po temacie pojawiają się 32 wariacje.
Widoczny jest tu luźny związek z liturgią (np. poprzez wybór języka niemieckiego oraz użycie tekstu innego niż tradycyjny łaciński należący do gatunku missa pro defunctis). Brahms przedstawia w utworze osobisty stosunek do problemów śmierci – są to rozmyślania nad kruchością życia ludzkiego, tęsknota za wiecznym spokojem, a także wspomnienie o zmarłych i współczucie dla tych, co pozostali w osamotnieniu.
Koncerty instrumentalne Brahmsa mają charakter symfoniczny, gdyż następuje w nich rozbudowa partii orkiestrowej, która zyskuje niemal przewagę nad instrumentem solowym.
Najważniejsze dzieła:
Podobnie jak muzyka symfoniczna, muzyka kameralna jest kontynuacją nurtu Beethovena. Dorobek kameralny Brahmsa obejmuje:
Do muzyki fortepianowej Brahms przeniósł zdobycze faktury symfonicznej, takie jak zdwojenia interwałów, kontrasty rejestrów. Łączył także romantyczny wyraz z klasyczną symetrią i typową dla swojej twórczości melancholią. Najważniejsze dzieła to: Wariacje na temat Haendla op. 24, Wariacje na temat Paganiniego op. 35, Wariacje na temat Haydna op. 56b na dwa fortepiany, 4 Ballady op. 10, 2 Rapsodie op. 79, Intermezza op. 117, Klavierstücke op. 118, 119.
Pieśni Brahmsa (200) są bliskie muzyce Schuberta i stanowią najbardziej osobistą formę wypowiedzi twórcy. Kompozytor wybierał teksty o ciemnym, melancholijnym nastroju, wykorzystywał formę zwrotkową oraz nawiązywał do muzyki ludowej. W pieśniach zdecydowanie dominuje czynnik melodyczny, a tekst jest drugoplanowy. Brahms był reprezentantem nurtu konserwatywnego w rozwoju pieśni w II połowie XIX w.
Orkiestrowe opracowania pieśni Schuberta:
Pieśni na głos przy fortepianie (1858-1868):
Pieśni na głos przy fortepianie (1873):
Wydanie dzieł wszystkich Johannesa Brahmsa na organy obejmuje 15 pozycji. Pierwsze to: Preludium i Fuga a-moll, Preludium i Fuga g-moll, Fuga as-moll, Przygrywka chorałowa i fuga „O Traurigkeit, o Herzeleid”. Dzieła te są nieopusowane i pochodzą z wczesnego okresu twórczości kompozytora. Kolejnych jedenaście pochodzi z ostatniego okresu twórczości: op. 122 (no. 1 do 11) i są to przygrywki chorałowe. Reprezentują one dojrzały styl wykazując wiele cech charakterystycznych dla jego późnych kompozycji.